Οι δυνάμεις της ΕΛΣ παρουσιάζουν το Αξιον Εστί του Μίκη Θεοδωράκη την Παρασκευή 29 και την Κυριακή 31 Οκτωβρίου 2021 στην στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ.
Ερμηνεύουν οι Γιώργος Νταλάρας, Δημήτρης Πλατανιάς και αφηγητής ο Γιώργος Γάλλος.
Συμπράττουν η Ορχήστρα και η χορωδία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Η εκτέλεση του ‘Aξιον Εστί από τις δυνάμεις της ΕΛΣ στο πλαίσιο του εορτασμού των διακοσίων ετών από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης δεν μπορεί παρά να έχει έναν συμβολικό χαρακτήρα.
Το ‘Aξιον Εστί θα είναι η πρώτη εκδήλωση του κύκλου Μίκης Θεοδωράκης μετά τον θάνατο του σπουδαίου Έλληνα συνθέτη και είναι αυτονόητο ότι είναι αφιερωμένο στη μνήμη του.
Καρπός της γόνιμης και εν πολλοίς ευφορικής περιόδου των αρχών της δεκαετίας του ’60, κατά την οποία το τραύμα του Εμφυλίου υποχωρούσε σταδιακά στο παρελθόν και νέες συλλογικότητες αναζητούσαν ενθουσιωδώς την πολιτιστική τους έκφραση, το έργο του Θεοδωράκη με τον πρωτοφανή προσδιορισμό «λαϊκό ορατόριο», βασισμένο στο ποιητικό έργο ζωής του Οδυσσέα Ελύτη, αποτέλεσε όχι μόνο ένα ορόσημο στη νεοελληνική μουσική και τη σταδιοδρομία του δημιουργού αλλά ταυτόχρονα και μια επαναστατική χειρονομία ώσμωσης ανάμεσα στο αισθητικό και το πολιτικό, τη διανόηση και τον λαό, την τέχνη και τη ζωή.
Γραμμένο μετά από παραίνεση του Ελύτη την περίοδο 1960-61 και σε συνέχεια της τολμηρής στροφής του Θεοδωράκη στη λαϊκή μουσική με τη μελοποίηση του Επιτάφιου του Γιάννη Ρίτσου, το ‘Aξιον Εστί δισκογραφήθηκε και παρουσιάστηκε δημόσια μόλις το 1964 – χρονιά του διεθνούς φαινομένου του Ζορμπά και της εκλογής του συνθέτη ως βουλευτή της ΕΔΑ στη Β’ Πειραιώς, περιφέρεια του δολοφονημένου Γρηγόρη Λαμπράκη.
Η καθυστέρηση οφειλόταν στην αναζήτηση εκ μέρους του συνθέτη της εύθραυστης ισορροπίας που απαιτούσε η αποτολμούμενη σύνθεση του λαϊκότροπου υλικού με την ευρωπαϊκή παράδοση.
Την ίδια περίοδο, εξάλλου, ο Θεοδωράκης επιδιδόταν στην προοδευτική και υπομονετική εργασία εξοικείωσης του ανειδίκευτου κοινού με τη συμφωνική αισθητική διά μέσου της δραστηριότητας της Μικρής Ορχήστρας Αθηνών, που ο ίδιος ίδρυσε το 1962.
Το αποτέλεσμα τον δικαίωσε και αναδείχθηκε απροσδόκητα στο εμπορικότερο απ’ όλα τα έργα του. Η επιτυχία όφειλε, αδιαμφισβήτητα, πολλά στο καλλιτεχνικό και συμβολικό βάρος των συντελεστών της πρώτης εκτέλεσης: του ηθοποιού Θόδωρου Δημήτριεφ στο μέρος του βαρύτονου-Ψάλτη, του Γρηγόρη Μπιθικώτση-λαϊκού τραγουδιστή και του Μάνου Κατράκη-Αναγνώστη.
Παράλληλα, η φόρμα του έργου, που διατηρεί τις αναλογίες και την υφολογική τριχοτόμηση του ποιήματος του Ελύτη ανατρέχοντας ταυτόχρονα στα δομικά πρότυπα τόσο των Παθών του Μπαχ όσο και της Ορθόδοξης Θείας Λειτουργίας, το κατατάσσει σε ένα αξιόλογο σώμα ευρωπαϊκών έργων των μέσων του 20ού αιώνα που συνδυάζουν τις νεοκλασικές και θρησκευτικές αναφορές με την επίκαιρη ιδεολογική διαπραγμάτευση, όπως το Ένα παιδί του καιρού μας του Τίππετ και το, εντελώς σύγχρονο, Πολεμικό Ρέκβιεμ του Μπρίττεν.
Κιβωτός της «μνήμης του λαού», αλλά και έντεχνο αποτύπωμα μιας εποχής, το ‘Aξιον Εστί παραμένει ένα έργο προκλητικό, ενεργό και ανοιχτό σε νέες, απρόσμενες ερμηνευτικές προσεγγίσεις.
Μουσική διεύθυνση: Στάθης Σούλης
Ερμηνεύουν: Γιώργος Νταλάρας, Δημήτρης Πλατανιάς
Αφηγητής: Γιώργος Γάλλος
Με την Ορχήστρα και τη Χορωδία της ΕΛΣ
Πληροφορίες:
Με βάση τα περιοριστικά μέτρα για την προστασία της δημόσιας υγείας από τον κίνδυνο διασποράς του κορονοϊού COVID-19 και σύμφωνα με τις οδηγίες της Ελληνικής Πολιτείας οι αίθουσες της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ θα λειτουργούν ως αμιγείς χώροι για εμβολιασμένους και νοσήσαντες, στο 85% της χωρητικότητάς τους (οι θεατές οφείλουν να επιδεικνύουν έγκυρο σχετικό πιστοποιητικό παράλληλα με την ταυτότητα ή το διαβατήριό τους). Τα παιδιά έως 11 ετών θα προσκομίζουν δήλωση self-test τελευταίου 24ώρου.
Για παιδιά από 12 έως και 17 ετών ισχύει η επίδειξη πιστοποιητικού εμβολιασμού ή νόσησης.
«Η Εθνική Λυρική Σκηνή δεν συλλέγει ούτε επεξεργάζεται κανένα προσωπικό δεδομένο μέσω της διαδικασίας ελέγχου των πιστοποιητικών»
– Ισχύουν όλα τα μέτρα για την αποφυγή συνωστισμού στην είσοδο και την έξοδο των θεατών, δεν προβλέπεται διάλειμμα, ενώ η χρήση μάσκας είναι υποχρεωτική στην είσοδο, την έξοδο και καθ’ όλη τη διάρκεια της παράστασης.
– Αναλυτικές πληροφορίες στο https://www.nationalopera.gr/eisitiria